Op ‘maatjesgebied’ is De Regenboog Groep in Amsterdam de grootste organisatie. En die maatjes sturen we niet zomaar de straat op. Al vijftien jaar krijgen zij eerst een training bij de Vrijwilligersacademie.
Laura Wellink (33) was positief verrast toen ze zich had aangemeld als vrijwilliger en hoorde dat ze naar de Vrijwilligersacademie mocht voor een basistraining: "Zó, dacht ik, die nemen het serieus, wat goed. Ik ben bij meerdere organisaties vrijwilliger geweest, maar nooit ging er zo'n interactieve training aan vooraf. Ook het feit dat je met meerdere mensen in een klasje zit, vond ik prettig. Zo ontmoet je andere vrijwilligers en krijg je van alle kanten input."
Jaarlijks melden zich vierduizend mensen aan bij de Vrijwilligersacademie. De grootste groep komt via de Regenboog. Als een van de medeoprichters van de academie is Karin Hanekroot trots op het tevredenheidscijfer van de trainingen: "Aan het eind van de training vragen we welk cijfer de cursisten ons geven. In de loop der jaren zijn we van een 7,9 omhoog gegaan naar een 8,5."
Diverse scenario’s
Ook Laura kijkt tevreden terug op de training: “Je neemt allerlei scenario’s door met elkaar. Dat is handig, want bij dit werk kan het zomaar gebeuren dat je voor een situatie komt te staan waarin je denkt: wat nu? Bijvoorbeeld: je maatje vraagt of je meegaat naar een feestje van zijn of haar familie. Mag dat? Is dat verstandig? Komt dat niet te dichtbij? Tijdens de training leer je wat je het beste kunt zeggen in zo'n geval. Ik ben van mezelf nogal spontaan en denk al snel: o, ik zie wel hoe ik reageer. Nu sta ik sterker in mijn rol en voel ik me minder vaak overvallen.”
Rol als vrijwilliger
“Dat is prettig”, vervolgt Laura, “dat er in de cursus wordt stilgestaan bij je rol als vrijwilliger. Het is namelijk geen vriendschap, maar ik ben ook geen professionele hulpverlener. Als ik op bezoek ben bij mijn maatje, een vrouw die door omstandigheden economisch dakloos is geraakt, denk ik regelmatig voordat ik iets doe: is dit wel mijn rol? Het fijne is dat je dit ook kunt terugkoppelen tijdens de ‘vrijwilligersgroepen’ van de Regenboog die regelmatig zijn. Daar kun je met andere vrijwilligers en coördinatoren praten over bepaalde situaties. Dan hoor ik: ‘Je doet best veel, er zitten dingen bij die de hulpverlener zou moeten oppakken en niet jij.’ De Regenboog denkt mee, grijpt in waar nodig en neemt contact op met de professionele hulpverlener als dat van belang is."
“Door de ingebrachte deskundigheid van verschillende organisaties hebben zij zo’n mooi en rijk aanbod aan opleidingen en trainingen, ik vind dat onze vrijwilligers dat verdienen.”
Helpende hand
Tijdens de basistraining leer je aan de hand van praktische voorbeelden grenzen aan te geven. Stel, je komt je maatje tegen en hij vraagt of hij met je mee naar huis mag. Wat zeg je dan? Of hij wil geld van je lenen of appt je vaker dan afgesproken. Hoe zorg je ervoor dat je niet wordt overvraagd? In de training krijgen vrijwilligers inzicht in de manier waarop je een helpende hand kunt uitsteken zonder dat je in de rol van redder schiet. Alice Hulshof werkt bij de Regenboog én is als trainer betrokken bij de Vrijwilligersacademie: "Als vrijwilliger is het belangrijk dat je de deelnemer zelf keuzes laat maken: laat je maatje het tempo bepalen. Het is zijn of haar leven. Mensen weten zelf het beste voor welke stap ze klaar zijn. Je maakt als vrijwilliger het verschil door deze eigen wijsheid aan te boren en te ondersteunen, en door sparringpartner en vertrouwenspersoon te zijn."
Alice Hulshof: employee at De Regenboog Groep and trainer at the Volunteer Academy
.Écht contact
De motivatie per vrijwilliger verschilt, valt Alice op: “De één zoekt wat meer zingeving naast een commerciële baan, de ander heeft iets met de doelgroep of is zich bewust van zijn of haar skills. We willen vrijwilligers inspireren met de training, niet volstoppen met rigide regels. Het gaat veel meer om verwachtingen afstemmen en goede afspraken maken met je maatje: wanneer ben je er voor diegene en wanneer niet? Ook een belangrijke: blijf nieuwsgierig, zonder duizend tips te willen geven. Verder zijn vertrouwen opbouwen, feedback geven en een open gesprek voeren onderdelen van de training. Maar de gouden tip: blijf gewoon jezelf. Écht contact maken, daar gaat het om.”