Op 15 februari om 15:00 uur opent in de Mozes en Aäronkerk de foto-expositie: “Ongedocumenteerd en op leeftijd”, met beelden van Mona van den Berg. Ze tonen 23 verhalen van vervlogen verwachtingen. Houden ze de hoop levend?
Uit al het werk van Mona van den Berg spreekt betrokkenheid bij kwetsbare groepen. Ook in het boek en de expositie “Ongedocumenteerd en op leeftijd”. We zien en lezen over mensen die ooit naar Nederland kwamen om hier een leven op te bouwen, maar die nooit een Nederlands paspoort vroegen of kregen. Het zijn mensen die nu op leeftijd zijn en kampen met de daarmee gepaard gaande beperkingen en ongemakken. De foto’s tonen het kwetsbare leven van ongedocumenteerde ouderen in Nederland. En wat Mona betreft een mensonwaardig leven.
Je bent jurist. Is de wet niet krachtiger dan de camera?
Ik ben niet gemaakt voor bureauwerk. Als advocaat moet je je vastbijten in details, daar ben ik niet goed in. Als asieladvocaat ben je met de individuele zaak bezig, maar ik vond dat het systeem moest veranderen. Bovendien werd het asielbeleid steeds meer rigide en stroever. Mijn boosheid over ongelijkheid en onrecht in het systeem zijn mijn motor. Daarom was voor mij de advocatuur geen geschikte plek, dus begon ik een foto-opleiding naast mijn werk als jurist.
Photographer Mona van den Berg
.Wat brengt de fotografie je?
Als fotograaf mag ik buiten de paden lopen. Ik kan dingen zichtbaar maken die ik als jurist niet kon. Want sommige dingen kloppen volgens het recht, maar zijn volgens mij niet rechtvaardig, zoals de verhalen in deze expositie.
Wat zien kijkers op de foto’s?
Ik fotografeer dicht op de huid. Ik mag dicht bij de mensen komen. Dat ik makkelijk contact maak met gemarginaliseerde groepen komt waarschijnlijk doordat ik een toegankelijk en empatisch persoonlijkheid heb.
Veel beelden ogen direct en rauw, hoe komt dat?
Ik zie mezelf als journalist dus ik maak eerlijke en oordeelloze foto’s. Ik ensceneer niets. Als de beelden rauw zijn, is dat wat het is. En als die rauwheid ongemak oproept, is dat niet slecht. Dat deze leefomstandigheden voorkomen in Nederland mag van mij wel gezien worden.
Is dat ook wat de geportretteerden willen?
Zij willen dat hun situatie gezien wordt. Terwijl ze dagelijks vrij onzichtbaar door het leven gaan. Niet dat ze nog veel verwachtingen hebben. Ze weten vaak goed hoe klein de kans is dat ze ooit een legaal leven in Nederland zullen hebben. Ze weten het vaak ook als die kans er helemaal niet is. Maar misschien hebben ze nog wel een klein beetje hoop. Hoop dat er iets gebeurt als zichtbaar wordt hoe het is om zonder papieren in Nederland te leven.
Persoonlijk ben ik niet optimistisch over hun kansen. Zeker niet gezien de politieke situatie nu. Maar dat ontslaat me niet van de verplichting om me te verzetten tegen het onrecht.
Gopaal (82) from Sri Lanka has been in the Netherlands for 25 years. He is confused, recently diagnosed with parkinson's, his memory fails him. Finding the toilet is already a task.
Expositie en fotoboek
De foto’s van Mona zijn van 15 februari tot 22 maart te zin in de Mozes en Aäronkerk in Amsterdam. Op 15 februari om 15 uur is de opening van de expositie.
De foto's vormen samen een boek: Ongedocumenteerd en op leeftijd, Mona van den Berg. Met een voorwoord van Ernest van der Kwast. 144 pag. | isbn 97 894 9192 198 8 € 25,- De uitgave is mogelijk gemaakt door de Pauluskerk in Rotterdam en De Regenboog Groep Amsterdam. Het boek is onder meer te bestellen bij de uitgeverij (info@uitgeverijjurgenmaas.nl) en te krijgen op de expositie.