Faysal Jbari is algemeen maatschappelijk werker bij onze inloophuizen De Princehof en Blaka Watra. Ook is hij een van de velen die binnen De Regenboog Groep met enige regelmaat vraagt of er alsjeblieft smartphones kunnen worden ingezameld.
Zodoende plaatsten wij afgelopen zomer een oproep op Facebook waarop Vodafone heel hartelijk reageerde en ons een mooi doosje nieuwe smartphones schonk. Daarvan heeft Faysal er acht mogen uitreiken aan mensen die hij een helpende hand biedt. Acht telefoons voor dakloze bezoekers van onze inloophuizen dus. Wat is daarmee gebeurd?
Aan wie heb jij die acht telefoons gegeven?
Faysal: “Aan mensen die al bekend waren bij ons en ze echt duidelijk nodig hadden, zodat ze zeker goed terechtkwamen. Ik wil voorkomen dat men op straat hoort dat je hier telefoons kunt krijgen en mensen alleen daarvoor komen en er dus misbruik van maken. Een van de daklozen is er zo van onder de indruk hoe nieuw de telefoon is, dat hij hem nog steeds in het plasticje heeft zitten en er heel zuinig op is.”
Wat was de reden om hen die telefoons te geven?
“De belangrijkste reden om daklozen een telefoon te geven is om ze bereikbaar te maken voor ons maatschappelijk werkers. Dat was hier ook bij alle acht het geval. Pas als mensen bereikbaar zijn, kunnen we ze goed van hulp voorzien. Dan kunnen we snel improviseren.
Bijvoorbeeld wanneer ze een slaapplek zoeken en er iets misgaat bij het aanmelden bij een nachtopvang. Dat gebeurt weleens. Dan kunnen ze meteen met ons bellen, zodat wij kunnen helpen. Zonder telefoon gaat dat vanzelfsprekend niet. Bovendien is álles tegenwoordig ‘mobiel’, ook alle belangrijke en praktische zaken die je moet regelen … DigiD, een verificatiecode, noem maar op … Zonder telefoon is dat allemaal verdomd lastig. Maar ja, we leven nou eenmaal in deze tijd.”
“Eigenlijk kun je zonder telefoon of computer vrijwel niets”
Hoe kunnen daklozen zonder telefoon die belangrijke zaken dán regelen?
“Eigenlijk kun je zonder telefoon of computer vrijwel niks. Bijna alles is gekoppeld aan een telefoonnummer of e-mailadres en om met DigiD te kunnen inloggen, moet je vaak een verificatiecode invoeren die naar je telefoon wordt gestuurd. Dan gebruiken ze mijn telefoonnummer, maar dat is niet zoals het zou moeten gaan. De informatie is persoonlijk en dan heeft iemand er niet volledig zijn eigen verantwoordelijkheid in. Dat is ook niet goed. Daklozen kunnen in het inloophuis wel gebruikmaken van een computer, maar omdat veel bezoekers dat willen, moeten ze vaak lang wachten voordat ze aan de beurt zijn.”
Gaan er echt dingen mis doordat daklozen geen telefoon hebben?
“Regelzaken verlopen ontzettend moeizaam of lukken helemaal niet. Zoals reageren op huizen via WoningNet, toeslagen aanvragen bij de Belastingdienst en al het andere dat op financieel en werkgebied via overheidssites moet. Een telefoon is eigenlijk een klein computertje waarmee je dat allemaal kan doen. Verder is het een groot probleem dat mensen niet bereikbaar zijn. Hoe vaak ik niet een klantmanager van een uitkeringsinstantie aan de lijn heb dat iemand niet bereikbaar is om een afspraak te maken. Anders kan de aanvraag niet doorgaan.
En om bijstand te kunnen krijgen, moet je voor elke dag in de week specifiek aangeven waar je slaapt, wat verschrikkelijk lastig is als je dakloos bent. Dan weer buiten, dan weer in de opvang, dan weer bij vrienden die liever niet hebben dat je hun adres doorgeeft. Handhaving controleert dit en als je twee, drie keer niet aanwezig bent op de aangegeven plek en ze je ook nog eens niet kunnen bereiken, wordt alles – je hele aanvraag – stopgezet. Dan moet je helemaal opnieuw beginnen. Deze mensen zijn dakloos en zitten in de overlevingsfase. Wat verwachten ze? Als je niet bereikbaar bent, word je daarop afgerekend … Ja, een telefoon is écht heel belangrijk, vóórál als je niks hebt …”
Heb jij nadrukkelijk dingen beter zien gaan vanaf het moment dat mensen een telefoon hadden?
“Ik heb meegemaakt dat het helemaal goed is gekomen met de aanvraag van een uitkering, omdat iemand bereikbaar was dankzij die donatietelefoon van afgelopen zomer. Ik vraag me af of dat anders was gelukt. Een andere meneer had een oude Nokia, geen multimediatelefoon. Toen ik hem die gedoneerde smartphone gaf, kreeg ik een omhelzing en een kus en nu gebruikt hij hem volop! Hij is analfabeet en kan dus heel moeilijk lezen en schrijven, maar dit helpt hem in zijn ontwikkeling.
Deze man heeft ook echt stappen gemaakt. Hij heeft mishandeling doorstaan en verbleef een hele tijd in de daklozennachtopvang; een zwaar bestaan dus. Maar nu heeft hij zijn eigen huisje en kan hij beeldbellen met zijn familie in Marokko die hij ontzettend mist. Die telefoon heeft zijn wereld enorm vergroot. Voor werkgevers is het ook heel belangrijk dat iemand een telefoon heeft. Ik zie dat de mensen mét telefoon solliciteren en zelfs baantjes hebben als maaltijdbezorger of in ploegendiensten in een magazijn of in de horeca.”
“Als je niet bereikbaar bent, word je daarop afgerekend. Een telefoon is écht heel belangrijk, zeker als je niks hebt”
Wil je verder nog iets kwijt?
"Laten we de economisch daklozen niet vergeten. Die hebben minder hulp nodig van maatschappelijk werk, maar kunnen met een smartphone zelf hun dingen goed gaan regelen. Met incassobureaus bijvoorbeeld. Om te voorkomen dat schulden nog verder oplopen. En instanties maken soms ook fouten, die kun je dan makkelijker recht laten zetten.”
Tekst: Jola Gosen | Beeld: Faysal Jbari