Financiëel maatje

De Regenboog Groep constateert dat meer mensen met een licht verstandelijke beperking (lvb)  in de schulden raken, zonder dat ze de juiste hulp krijgen. Over de afgelopen periode meldden zich 70% (32 mensen) meer mensen met lvb met schulden bij De Regenboog Groep dan in dezelfde periode in de jaren daarvoor.  Deze trend wordt ook herkend door het landelijk kenniscentrum lvb. Momenteel is er onderzoek gaande naar de oorzaken van deze stijging. De Regenboog Groep ziet dat de stijging te maken heeft met bezuinigingen en afkalvende maatregelen op de ambulante hulpverlening. Dit is een van de gevolgen van de aanpassingen in de Wet Maatschappelijk Ondersteuning die onder andere een afname van hulp bij mensen thuis inhield. Hierdoor kunnen mensen met schulden geen hulp bij hun administratie krijgen bijvoorbeeld. Dit is met name nadelig voor mensen met lvb. Een andere oorzaak is de toenemende digitalisering van de samenleving maakt het dagelijks leven steeds ingewikkelder. Ondanks dat overheden en gemeente veel investeren om mensen met lvb beter te bereiken, verloopt de communicatie tussen burger en overheid voornamelijk digitaal, via de digid bijvoorbeeld. Een ook bankafschriften krijgt niemand meer per post thuisgestuurd. Dit mag dan makkelijker lijken, maar voor mensen met lvb wordt hun administratie onoverzichtelijk. De Regenboog Groep biedt  hulp bij de administratie bij de doelgroep en doet dit met behulp van vrijwilligers. De hoge hoeveelheid aanmeldingen van mensen met schulden met een lvb achtergrond veroorzaakt echter een tekort aan vrijwilligers. In Amsterdam wonen 130.000 mensen met een licht verstandelijke beperking.

Astrid en Lydia brengen orde aan in Lydia's administratie. "Er stonden wel tien dozen en vuilniszakken met ongeopende post", vertelt Lydia.

Vandaag is de internationale dag van de eliminatie van de armoede. De meeste mensen in armoede kampen met problematische schulden. In Nederland is het aantal vragen om schuldhulpverlening tussen 2008 en 2014 ruim verdubbeld (bron:NVVK , jaarverslag 2014). Door het doolhof aan eisen en (tegenstrijdige) regels raken kwetsbare mensen met problematische schulden alleen maar meer in de schulden en verzanden in een papieren systeemwereld.  H. Van Veen, alleenstaande moeder van een zoon met een hersenbeschadiging, kreeg huurtoeslag in een periode dat haar zoon in een tehuis woonde. Vanwege omstandigheden moest haar zoon tijdelijk weer bij haar terug in huis. Ze had zich niet gerealiseerd dat ze bij de belastingdienst moest opgeven dat ze tijdelijk een thuiswonend kind had. Met alle gevolgen van dien: Van Veen moest het jaar erop toeslag weer terugbetalen. Dat moest van geld dat ze niet had, ze heeft immers niet voor niets een toeslag aangevraagd. Toeslagen op basis van voorschot geven vaak problemen doordat degene die het invult weer iets over het hoofd ziet. Armoede betekent regelen Joost Slis, coördinator bij De Regenboog Groep Amsterdam: „Als je weinig geld hebt, moet je ontzettend veel regelen. Voor de Voedselbank moet je tot wel tien documenten meenemen om te laten zien hoe hoog je inkomen is, je huur, elektriciteitsrekening, bankafschriften van 3 maanden, bewijs van schulden en aflossing,  je zorgpremie, enz. Misschien makkelijk voor de gemiddelde Nederlander met betaalde baan, maar niet voor de groep met ernstige schulden. Ze missen vaak de vaardigheden, een vangnet van familie of vrienden of worden gehinderd door ingrijpende levensgebeurtenissen, zoals een echtscheiding een overlijden van een partner. Vervolgens creëren we een vangnet dat zaken zo ingewikkeld voor ze maakt dat ze er nog hogere schulden door krijgen. Ze raken verstrikt in het vangnet dat er was om hen juist te helpen. Schuldhulpverlening te druk De schuldhulpverlening kan de hoeveelheid dossiers nauwelijks bolwerken. Het is vrij normaal dat een schuldhulpverlener 150 dossiers onder zich heeft, velen gekenmerkt door multiproblematiek. Ook zitten er acute noodsituaties bij zoals dreigende huisuitzettingen. Voor persoonlijke aandacht voor een cliënt is geen ruimte. Vrijwilliger van Vonk Een vrijwillige coach van project Vonk van de De Regenboog Groep biedt uitkomst. Een Vonk coach steunt mensen met problematische schulden en leidt toe naar de schuldhulpverlening. Dat doet zij door samen met een Amsterdammer met chronische schulden de financiële administratie op orde te brengen. Ook bellen ze samen de instanties op om helderheid te krijgen. De vrijwilliger geeft persoonlijke aandacht, biedt een luisterend oor. Zo biedt Vonk een toegevoegde waarde op de schuldhulpverleningstrajecten, daar een groep mensen de trajecten niet zelfstandig niet kan doorlopen. Slis:”Vereenvoudiging van de bureaucratie is gewenst. De huidige papiermolen draagt nu bij aan de problematiek van een groep mensen die door het papieren doolhof nauwelijks meer of zelfs nooit in staat zullen zijn een normaal, zelfredzaam leven op te bouwen, zonder dat een vrijwilliger of zelfs advocaat hen bij moet staan om te wijzen op de kleine lettertjes”.