European homeless in Amsterdam

In 1978 wordt AMOC opgericht omdat de financiën van de Deutsche Hilfsverein (DHV) niet voldoende zijn om de groeiende aantallen gestrande druggebruikers te kunnen opvangen. Na veertig jaar is AMOC nog altijd het aanspreekpunt voor EU-onderdanen zonder recht op hulp, die wel hulp nodig hebben.   Veranderende problematiek in Amsterdam Het intraveneus toedienen van heroïne (spuiten) gebeurt nog relatief weinig. En sinds twintig jaar geleden de eerste gebruikersruimte het licht zag, heeft er geen enkele dodelijke overdosis plaatsgevonden in zo’n ruimte. Voor harddrugs hoeven toeristen al lang niet meer naar Amsterdam te komen. Dus hoe ziet de ‘klandizie’ van AMOC er nu dan uit? Welke problemen worden opgelost in dit inloophuis aan de Stadhouderskade?  Onder de huidige groep mensen met problemen spelen alcohol en psychiatrische problemen meer een rol dan vroeger, zo blijkt. En de aantrekkende werking van Amsterdam is niet meer de harddrugs, maar werk.  Aukje Polder, locatiehoofd van AMOC: "Ik vind dat, wanneer we zoveel arbeidsmigranten willen aantrekken, we ook verantwoordelijkheid moeten nemen voor die kleine groep die het, om diverse redenen, niet redt om aansluiting  te vinden en op straat belandt.  We leveren een positieve bijdrage aan de stad. Ik hoop dat de gemeente dit blijft zien en dat we de komende decenia de nodige steun krijgen ons werk te blijven doen."  Maatschappeljk werker bij AMOC, Cristi Vasilescu, biedt ons een discrete, geanonimiseerde blik in de problemen die hij en zijn colega's tegenkomen bij deze groepen. En de oplossingen die zij bij AMOC hebben kunnen bieden.  Wie? Man, 52 uit Roemenië Met welke problemen kwam hij bij AMOC terecht?  Door politie aangemeld. Man sliep op Amsterdam CS voor enkele dagen, nadat hij veel alcohol had gebruikt en in een politiecel was beland vanwege verward gedrag. Eenmaal nuchter konden we hem aanspreken en naar een oplossing toewerken.  Wat hebben we voor hem kunnen betekenen?  We hebben hem in de nachtopvang opgenomen, gesprekken gevoerd en informatie geboden over werk en mogelijkheden. Client is na een week begonnen met werk via uitzendbureau als elektricien, het vak waarvoor hij een diploma voor en veel ervaring in heeft. >>> Wie?  Man, 57 Roemenië Met welke problemen kwam hij bij AMOC terecht?  Dakloosheid, alcoholmisbruik, somatische klachten, geen inkomsten. Wat hebben we voor hem kunnen betekenen? Man is in onze crisisopvang terecht gekomen. Daarna doorverwezen naar de huisarts voor daklozen. We hebben in het begin bemiddeld tussen hem en de arts. Vervolgens hebben we hem advies en begeleiding voor inkomen (deels werk, deels uitkering) kunnen geven. Hij kreeg ondersteuning bij het traject voor langdurige opvang. Nu is hij nog dakloos, maar heeft zijn alcoholgebruik onder controle, volgt medische behandeling voor somatische klachten, is verzekerd en heeft een basaal inkomen. >>> Wie?  Man, 34 uit Polen Met welke problemen kwam hij bij AMOC terecht?  Psychiatrische problematiek en drugs- en medicijnen misbruik. Dakloos, verward en verwaarloosd, kwijtgeraakte identiteitsdocumenten. Wat hebben we voor hem kunnen betekenen? Toegang tot kortdurende zorg, reisdocumenten aangemaakt en betaald (met dank aan gemeentelijke financiering), via partnerorganisaties in Polen is een zorgtraject begonnen. Vervolgens is cliënt door begeleider naar opvang in Polen gebracht waar hij een detox-traject afgerond heeft. Nu zit hij in een rehabilitatiecentrum in Polen. >>> Wie?  Man, 26 uit Roemenië Met welke problemen kwam hij bij AMOC terecht?  Dakloos, problemen met softdrugs en met psychiatrische geschiedenis. Op zoek naar regulier werk en een bestaan. Later via psychiatrie bij ons terugverwezen na crisisbehandeling van een psychose. Wat hebben we voor hem kunnen betekenen? Advies m.b.t. werkmogelijkheden en regelgeving, bemiddelen tussen hem en artsen. Ook bewaren we zijn medicatie zodat hij deze volgens de afspraken inneemt en zijn afspraken nakomt. >>> Wie?  Man, 40 uit Polen Met welke problemen kwam hij bij AMOC terecht?  Dakloos; alcoholmisbruik; kwijtgeraakte identiteitsdocumenten, fysieke klachten, problemen met justitie en een gestrand re-integratie traject. Wat hebben we voor hem kunnen betekenen? Tijdelijk nacht- en dagopvang in periode dat hij gestopt was met alcohol en medicatie ervoor kreeg (medicatie door ons betaald, met dank aan fondsen), We hebben via het Poolse consulaat documenten geregeld en hem vrijwilligerswerk aangeboden. Toen de situatie gestabiliseerd was (geen alcohol, wel documenten) hem geadviseerd waar hij werk zou kunnen zoeken. Nu is cliënt werkzaam via uitzendbureau, heeft een verblijfsplek en is verzekerd. Hij gebruikt medicatie tegen terugval alcohol en drinkt geen druppel. We blijven met hem in contact.

De afgelopen elf maanden helpen twee Duitse vrijwilligers in ons internationale inloophuis AMOC met allerlei klusjes om de bezoekers te ondersteunen. Dit inloophuis, door de internationale beztting ‘Walk-In Centre’ genoemd, is van nature een plek voor internationale aanwas. Dit geldt voor zowel medewerkers, stagiairs, helpers en bezoekers. Hierdoor passen Hannes en Julian er goed tussen, zo goed zelfs dat ze op hun eerste werkdag werden aangezien voor cliënten.

Een interview met Aukje Polder, Locatiehoofd van het inloophuis. In AMOC kunnen EU-inwoners van buiten Nederland terecht. Op drift door slechte economische omstandigheden in hun geboorteland, zochten zij werk in Amsterdam om een harde realiteit te vinden: geen baan, geen geld, geen onderdak en geen zorg. Niet zelden volgt een neergaande spiraal met psychische en andere problemen van dien. Voor deze kwetsbare groep buitenlanders heeft AMOC een specifiek aanbod. Maar hoe gaat dat nu in coronatijd? Wat is er allemaal veranderd? Aukje: “Veel! De afgelopen weken hadden we het op alle fronten erg druk. Doordat op enig moment veel minder mensen binnen kunnen zijn, gaf dat bij veel bezoekers frustratie en onbegrip. Tevens is een aantal niet-Regenboog-inloophuizen in de stad gesloten, zoals het Wereldhuis, de Schakel en de Volksbond. Daarvandaan komen ook mensen naar ons toe. En ze hebben ons écht nodig voor eten, douchen, enzovoorts. Gelukkig hebben we nu twee oplossingen: mensen die langer dan zes maanden in Nederland zijn, mogen nu ook naar de andere inloophuizen, en bezoekers die daar niet aan voldoen, kunnen we specifiek doorverwijzen naar de Spreekbuis, eveneens een inloophuis van De Regenboog Groep.” Over de werkbezetting vervolgt Aukje: “Onze acht internationale studenten Maatschappelijk Werk en twee Duitse vrijwilligers zijn allemaal teruggeroepen naar hun eigen land. Daar kwam bij dat twee medewerkers tot risicogroepen behoren, dus die zijn ook uitgevallen. Plotseling hadden we amper een team meer. Via via hebben we nu negen vrijwilligers, die we eerst moesten inwerken.” En qua hygiënemaatregelen? "Is het net als bij de andere inloophuizen" zegt Aukje. "Handen wassen, controle bij de ingang, wegwerpbestek etcetera. Ook letten we erop dat iedereen écht elke dag doucht en kleding omruilt.” Zijn jullie zelf bang om corona te krijgen? “In het begin waren we wel wat ongemakkelijk met de situatie, maar het wende ook steeds meer. Dit is natuurlijk een plek waar mensen samenkomen. Maar, omdat we zoveel maatregelen nemen en mensen ver uit elkaar zitten, valt het nu wel mee. We hebben trouwens nog geen enkele bezoeker met corona gezien.” Hoe reageren de bezoekers? “De meesten accepteren alle maatregelen. Sommigen met psychiatrische problemen snappen de situatie niet goed of ze denken dat het virus door de overheid is verzonnen. Maar ik moet zeggen: met veel minder mensen binnen, is er zoveel meer rust en aandacht voor elkaar. Gewoonlijk zijn er zo’n 60 mensen binnen, heel krap op elkaar, nu nog maar 20 mensen tegelijk. De sfeer is heel goed en we koken lekker. De Buurtboerderij zorgt twee keer per week voor maaltijden, ook heel fijn. Onze nachtopvang met capaciteit voor 13 mensen, is niet veel veranderd. Dat gaat gewoon goed.” Wat vind je bijzonder aan deze tijd? “Dat er vanuit alle hoeken en gaten hulp komt. Zoals de nieuwe vrijwilligers die zich nu inzetten. Ook hebben we heel veel eten gekregen van allerlei restaurantjes in de buurt die dicht moesten. Écht enorm veel! Net nog belde iemand of we kaas willen hebben, dus die wordt zo meteen opgehaald." "Én, dat het rustiger begint te worden, we wennen met z’n allen aan het nieuwe normaal.” Interview: Fré Meijer.